Projekt architektoniczno-budowlany będący elementem decyzji o pozwoleniu na budowę stanowi informację publiczną – orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

  • zatwierdzony projekt architektoniczno-budowlany jest integralnym elementem decyzji o pozwoleniu na budowę;
  • zatwierdzony projekt architektoniczno-budowlany stanowi informację publiczną;
  • zatwierdzony projekt ten należy udostępnić na zasadach określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej (w szczególnym przypadku może stanowić informację prywatną – w takiej sytuacji organ odmawia udostępnienia);
  • odmawiając udostępnienia informacji publicznej organ zawsze zobowiązany jest wydać decyzję administracyjną.

Stan faktyczny

Skarżący A.B i B.B. w 2014 r. wystąpili do Prezydenta Miasta Poznania z wnioskiem o udostępnienie im decyzji o pozwoleniu na budowę (łącznie z projektem architektoniczno-budowlanym), decyzji o zmianie pozwolenia na budowę, a także decyzji o przeniesieniu decyzji o pozwoleniu na budowę – w ramach dostępu do informacji publicznej.

Dyrektor Wydziału Architektury i Urbanistyki wezwał skarżących do określenia, którą dokładnie część projektu wnioskodawcy chcieliby otrzymać. Wskazał ponadto, że ustawa o dostępie do informacji publicznej (dalej jako: u.d.i.p.) nie uprawnia urzędu do udostępnienia całego projektu budowlanego w ramach informacji publicznej każdemu, kto o to wnioskuje. Organ przekazał jednocześnie kopię decyzji o pozwoleniu na budowę, jednak z wyłączeniem projektu architektoniczno-budowlanego. Skarżący ponownie wnieśli więc o udostępnienie projektu. Organ kolejny raz odmówił. W konsekwencji skarżący wezwali organ do usunięcia naruszenia prawa w postaci nieudostępnienia projektu oraz akt sprawy. W odpowiedzi na wezwanie organ udostępnił skarżącym akta administracyjne sprawy, jednak w dalszym ciągu nie przekazał kopii projektu budowlanego.

Skarga do WSA

Skarżący wnieśli do WSA skargę na bezczynności organu. Podnosili oni, że zgodnie z u.d.i.p. projekt budowlany stanowi informację publiczną. Jednocześnie zauważyli, że organ odmawiając udostępnienia projektu winien wydać w tym zakresie decyzję administracyjną, czego jednak nie uczynił. Ponadto skarżący zauważyli, że udostępnienie projektu nie narusza praw autorskich jego twórców.

Organ wniósł o oddalenie skargi podnosząc, że projekt nie stanowi informacji publicznej, sporządzony został bowiem w celach prywatnych, na indywidualne zlecenie (wskazano tu dodatkowo, że projekt zawiera takie informacje prywatne jak np. układ pokoi). W ocenie organu projekt budynku mieszkalnego nie służy zaspokojeniu potrzeb publicznych, nie można go więc zakwalifikować jako informacji publicznej, można natomiast uznać go za dokument prywatny. Co więcej, organ podnosił, że projekt nie staje się integralną częścią decyzji o pozwoleniu na budowę, gdyż nie wynika to z przepisów prawa budowlanego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z 25 marca 2015 r. zobowiązał organ do załatwienia sprawy, czyli udostępnienia projektu. Sędziowie zauważyli, że organ dopiero w odpowiedzi na skargę podniósł, że projekt nie jest informacją publiczną w rozumieniu u.d.i.p. Ponadto podkreślili, że projekt stanowi integralną część decyzji. Decyzja taka (wraz z projektem) zawiera informacje o obiekcie, który będzie funkcjonować w przestrzeni publicznej, stąd może rodzić zainteresowanie „bliżej nieokreślonej grupy ludzi”. Sąd zważył, że społeczeństwo może być zainteresowane, jakie obiekty powstają w jego otoczeniu. Co więcej, w ramach społecznej kontroli obywatele mają prawo sprawdzić, czy zatwierdzona przez organ inwestycja będzie bezpieczna itd. Z powyższego wynika, że projekt jest informacją publiczną, a w związku z tym, podlega udostępnieniu na zasadach określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej. Ponadto strona żądająca udostępnienia takiej informacji nie ma obowiązku (co wynika z ustawy) dowieść swojego interesu prawnego lub faktycznego. Istotne jest również stwierdzenie sądu, że fakt niewskazania w ustawie projektu budowlanego jako informacji publicznej nie powoduje, że jest on informacją prywatną (ujęty w u.d.i.p. katalog jest otwarty). Kwalifikowanie informacji publicznej powinno odbywać się zawsze z uwzględnieniem art. 61 Konstytucji, w którym wskazano prawo dostępu do informacji publicznej. Sąd nie wykluczył, że mogą wystąpić takie sytuacje, kiedy część projektu nie będzie podlegała udostępnieniu (np. ze względu na ochronę prywatności osób fizycznych). W takiej sytuacji niezbędne jest jednak wydanie decyzji administracyjnej (postępowanie o udzielenie informacji publicznej jest zawsze dwuinstancyjne, co stwarza stronie możliwość odwołania się od decyzji odmownej).

Organ wniósł skargę kasacyjną na przedmiotowe rozstrzygnięcie. Tym razem podniósł dodatkowo kwestię przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zgodnie z którymi w jego ocenie nie można udostępniać projektu, który stanowi utwór w rozumieniu ustawy o prawie autorskim. Zgodnie z art. 332 u.p.a.: „wolno korzystać z utworów dla celów bezpieczeństwa publicznego lub na potrzeby postępowań administracyjnych, sądowych lub prawodawczych oraz sprawozdań z tych postępowań”. Zdaniem organu przepis nie ma zastosowania w tej sytuacji. Ponadto organ zauważył, że skarżący zapoznali się z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, stąd ich wniosek o udostępnienie informacji publicznej stał się bezprzedmiotowy. Skarżący wnieśli o oddalenie skargi.

Rozstrzygnięcie Naczelnego Sądu Administracyjnego

Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 12 kwietnia 2017 r. wskazał, że projekt budowlany stanowi integralną część decyzji administracyjnej, co potwierdza ugruntowana linia orzecznicza. Tym samym projekt jako część decyzji stanowi dokument urzędowy w postaci aktu administracyjnego, podlegający udostępnieniu na podstawie ustawy o dostępie do informacji publicznej (art. 6 ust. 1 pkt 4 lit. a). W odniesieniu do kwestii prawa autorskiego Sąd uznał, że postępowanie w sprawie udzielenia informacji publicznej jest swego rodzaju postępowaniem administracyjnym (choć nie na każdym etapie prowadzonym w trybie k.p.a.). Co do okoliczności zapoznania się przez skarżących z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, sąd uznał, że argument ten jest chybiony, gdyż nie o to wnioskowali skarżący, a kwestie te nie mają powiązania.

W związku z powyższym, Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną.

Wyciąg z aktów prawnych istotnych dla sprawy:

Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej

 

Art.  5.  [Ograniczenie prawa do informacji publicznej]

1.  Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu w zakresie i na zasadach określonych w przepisach o ochronie informacji niejawnych oraz o ochronie innych tajemnic ustawowo chronionych.

1a.  (utracił moc).

2.  Prawo do informacji publicznej podlega ograniczeniu ze względu na prywatność osoby fizycznej lub tajemnicę przedsiębiorcy. Ograniczenie to nie dotyczy informacji o osobach pełniących funkcje publiczne, mających związek z pełnieniem tych funkcji, w tym o warunkach powierzenia i wykonywania funkcji, oraz przypadku, gdy osoba fizyczna lub przedsiębiorca rezygnują z przysługującego im prawa.

 

Art.  6.  [Przedmiot informacji publicznej]

1.  Udostępnieniu podlega informacja publiczna, w szczególności o:

[…] 4) danych publicznych, w tym:

a) treść i postać dokumentów urzędowych, w szczególności:– treść aktów administracyjnych i innych rozstrzygnięć,– dokumentacja przebiegu i efektów kontroli oraz wystąpienia, stanowiska, wnioski i opinie podmiotów ją przeprowadzających,– treść orzeczeń sądów powszechnych, Sądu Najwyższego, sądów administracyjnych, sądów wojskowych, Trybunału Konstytucyjnego i Trybunału Stanu,

b) stanowiska w sprawach publicznych zajęte przez organy władzy publicznej i przez funkcjonariuszy publicznych w rozumieniu przepisów Kodeksu karnego,

c) treść innych wystąpień i ocen dokonywanych przez organy władzy publicznej,

d) informacja o stanie państwa, samorządów i ich jednostek organizacyjnych […].

 

Art.  16.  [Odmowa udostępnienia informacji publicznej. Umorzenie postępowania. Odwołanie od decyzji]

1.  Odmowa udostępnienia informacji publicznej oraz umorzenie postępowania o udostępnienie informacji w przypadku określonym w art. 14 ust. 2 przez organ władzy publicznej następują w drodze decyzji.

2.  Do decyzji, o których mowa w ust. 1, stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, z tym że:

1) odwołanie od decyzji rozpoznaje się w terminie 14 dni;

2) uzasadnienie decyzji o odmowie udostępnienia informacji zawiera także imiona, nazwiska i funkcje osób, które zajęły stanowisko w toku postępowania o udostępnienie informacji, oraz oznaczenie podmiotów, ze względu na których dobra, o których mowa w art. 5 ust. 2, wydano decyzję o odmowie udostępnienia informacji.

Komentarze Facebook